Ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε και αλληλεπιδρούμε ως πολίτες με τον ελεύθερο αστικό δημόσιο χώρο, μεταβάλλεται διαρκώς και ακολουθεί με συνέπεια την μετεξέλιξη των πόλεων. Από το μοντέλο της Κλασικής Πόλης όπου η Αρχαία Αγορά αποτελούσε τον πυρήνα της δημόσιας ζωής των αστών της εποχής, φτάσαμε στην σύγχρονη πόλη στην οποία περιορίζεται πλέον ο ρόλος του αστικού ελεύθερου χώρου ο οποίος παύει να λειτουργεί ως τον αποκλειστικό φορέα δημόσιας ζωής.
Η ανεξέλεγκτη και χωρίς σχεδιασμό δόμηση των μεγάλων ελληνικών πόλεων, είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθούν τσιμεντουπόλεις με ελάχιστο πράσινο και με περιορισμένους αδόμητους δημόσιους χώρους, οι οποίοι ως επί το πλείστων είναι ακαλαίσθητοι, χωρίς λειτουργικότητα, παραμελλημένοι και ως εκ τούτου δεν μπορούν να ενταχθούν στη ζωή των πολιτών και να φιλοξενήσουν πτυχές της καθημερινής δραστηριότητάς τους. Και η Θεσσαλονίκη, δυστυχώς, δεν αποτελεί εξαίρεση στον παραπάνω κανόνα…
Κάτι όμως φαίνεται να αλλάζει, και νομίζω πως είναι η ώρα να αναλάβουμε πρωτοβουλίες για να αντιστρέψουμε αυτή την ζοφερή πραγματικότητα. Τί είναι αυτό; Είναι η αύξηση του ενδιαφέροντος των πολιτών για την ποιότητα και την επάρκεια των ελεύθερων αστικών χώρων, η οποία εκδηλώνεται με διάφορες δράσεις που κατά καιρούς εμφανίζονται ως πρωτοβουλίες σε επίπεδο γειτονιάς για την διαμόρφωση μικρών ακάλυπτων χώρων, με σκοπό να μετατραπούν σε πάρκα γειτονιάς!
Πρωταρχικός σκοπός μας είναι, λοιπόν, η ανακατανομή του δημόσιου χώρου υπέρ των πολιτών. Με δράσεις άμεσες, χωρίς οικονομικό κόστος όπως αυτής την καταρχήν απελευθέρωσης των πεζοδρομίων από τα σταθμευμένα δίκυκλα ή του ελέγχου της επέκτασης των τραπεζοκαθισμάτων. Αλλά και με δράσεις μεσοπρόθεσμες, όπως αυτής της διαπλάτυνσης της παραλίας με τη δημιουργία ξύλινης επέκτασης στην θάλασσα ή της μελέτης ακόμα και της πλήρης πεζοδρόμησης της Λ. Νίκης. Οφείλουμε να «ακούσουμε» τις ανάγκες των πολιτών και να διευκολύνουμε το περίπατό τους στη νέα παραλία, η οποία παρεμποδίζεται από τον ποδηλατόδρομο ο οποίος περιορίζει τον ελεύθερο χώρο των πεζών.
Έχουμε ήδη διατυπώσει την πρότασή μας για τη μετατροπή της ΔΕΘ σε χώρο πρασίνου, σε ένα μητροπολιτικό πάρκο, πνεύμονα πρασίνου και αναψυχής στο κέντρο της πόλης ανάλογο των μεγαλουπόλεων του εξωτερικού. Όμως πέρα από αυτό το εμβληματικού χαρακτήρα μεγάλο έργο, η πόλη χρειάζεται γενναίες «ενέσεις πρασίνου». Σε κάθε γειτονιά της Θεσσαλονίκης, με ευθύνη του δήμου θα πρέπει να αυξηθεί η δεντροφύτευση και να διαμορφωθούν τα υφιστάμενα παραμελλημένα μικρά ή μεγαλύτερα αδιαμόρφωτα μέχρι στιγμής πάρκα. Να συντηρηθούν οι υφιστάμενοι κοινόχρηστοι χώροι, να «πρασινίσουν» οι σχολικές αυλές και να εκμεταλλευτούμε στο έπακρον κάθε ελεύθερο δημόσιο χώρο, μετατρέποντάς τον σε χώρο χαλάρωσης και αναψυχής.
Για τους μικρούς μας φίλους, αποτελεί μονόδρομος η πιστοποίηση όλων των χώρων που λειτουργούν ως παιδικές χαρές. Να βελτιώσουμε επομένως την ποιότητά τους, αλλά και να αυξήσουμε τον αριθμό τους, γιατί η πόλη οφείλει να γίνει φιλικότερη προς τα παιδιά και τις οικογένειες. Επίσης, είναι απαραίτητη η συντήρηση των υπαρχόντων ανοιχτών γηπέδων μπάσκετ, βόλεϊ, ποδοσφαίρου κλπ ώστε να παρέχουμε στους εφήβους τους απαραίτητους χώρους άθλησης και κοινωνικοποίησης. Οι πολίτες κάθε ηλικίας έχουν ανάγκη από χώρους ήπιας άθλησης και αυτό φαίνεται και από την άμεση αποδοχή και χρήση των υπαίθριων χώρων άθλησης με όργανα εκγύμνασης εξωτερικού χώρου, όπου και αν τοποθετήθηκαν αυτά.
Κατά την δική μας οπτική, αποτελεί υποχρέωση της εκάστοτε δημοτικής αρχής να μεριμνά και να επιδίδει την απαραίτητη προσοχή και πρόνοια για την βελτίωση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της επάρκειας των ελεύθερων αστικών δημόσιων χώρων, όποια μορφή και αν έχουν. Οφείλουμε όμως επιπλέον, να ενεργοποιήσουμε τους πολίτες ώστε να αγκαλιάσουν τις γειτονιές τους. Ας λειτουργήσει όχι μόνο ως σλόγκαν αλλά και ως υπεύθυνη στάση των πολιτών η φράση: «υιοθέτησε τον ελεύθερο δημόσιο χώρο της γειτονιάς σου» ως κοινή δράση πολιτών και δήμου, για την από κοινού διαχείριση, αξιοποίηση και προστασία των πάρκων, των χώρων πρασίνου και άθλησης σε κάθε γειτονιά της Θεσσαλονίκης!
